Pąki roślin i młode pędy w okresie wzrostu zawierają bardzo dużo (więcej niż liście, kwiaty czy też podziemne części roślin) żywic, saponin, aminokwasów, flawonoidów, trójterpenów, olejków eterycznych (które mogą zawierać np. alfa-pinen, który to pomaga osobom z nieżytami dróg oddechowych i chorujących na astmę), witamin (m.in. C, P, A, E), garbinków, hormonów, minerałów, enzymów, kwasu salicylowego czy też śluzów. Pączki to tez wybitne źródło naturalnych przeciwutleniaczy.
Nowe pąki ukazują się u roślin jeszcze podczas fazy wegetatywnej i można podzielić je na pączki liściowe i kwiatowe. Najwięcej pąków zbieranych jest z drzew.
Przedwiośnie, czyli okres obejmujący ostatnie tygodnie zimy i pierwsze tygodnie wiosny, oraz wiosna to najlepszy czas na zbiór pąków. Rośliny budzą się wtedy do życia, więc pąki z dnia na dzień „rosną, jak na drożdżach”. Już od lutego aktywność metaboliczna roślin jest bardzo wysoka, cała energia z korzeni „płynie” w górę roślin i odpowiada za intensyfikację procesów rozwojowych. Można spotkać pąki na różnych etapach ich rozwoju:
- szczelnie zamknięte,
- lekko otwarte i rozluźnione łuski,
- otwarte z widocznymi elementami młodych liści bądź kwiatów,
- w pełni rozwarte.
Warto dodać, że w pąkach obecna jest wyjątkowa tkanka merystematyczna, która jest odpowiednikiem komórek macierzystych. Tkanka merystematyczna to przestrzeń, w której komórki dzielą się bardzo intensywnie i są odpowiedzialne za wzrost i rozwój rośliny, a w pączkach to kluczowe dla nowych pędów, liści, kwiatów. Intensywny podział komórkowy w merystemach umożliwia roślinie dostosowywanie się do zmieniających się warunków środowiskowych i zachowanie zdolności do wzrostu przez cały okres życia rośliny.
Popularne rośliny wykorzystywane w gemmoterapii:
- Topola czarna
- Czarny bez
- Róża
Oprócz tego: Czarna porzeczka, Jodła pospolita, brzoza, kasztanowiec, klon, aronia, żurawina, sosna, dziewanna, lipa, wrzos.
Przetwarzanie zebranych pąków:
Zbiory należy szybko przetworzyć: wysuszyć, wyekstrahować na świeżo bądź zamrozić.
Biorąc pod uwagę substancje czynne zawarte w pączkach i ich przeznaczenie można ekstrahować m.in.:
- alkoholem etylowym (do 70%) na zimno lub na ciepło (wówczas można uzyskać odpowiednio intrakt lub tinkturę)
- zimną wodą (można otrzymać macerat)
- ciepłą wodą (można otrzymać odwar)
Pąki można tez poddawać procesowi ekstrakcji octem, winem czy też roztworem soli kuchennej. Konserwować je można z kolei miodem czy tez glicerolem. Po upływie kilkutygodniowej maceracji, preparat przecedza się i wprowadza do słoików. Jest to gotowy specyfik na różnego rodzaju schorzenia, który warto mieć w domowej spiżarce.
Co daje spożywanie pąków wiosennych?
- wspomaganie układu odpornościowego – niektóre pąki, takie jak pąki Czarnego bzu, są znane ze swoich właściwości wzmacniających odporność. Zawierają substancje, które mogą wspomóc w walce z infekcjami
- działanie przeciwzapalne – może to być korzystne w przypadku rożnych stanów zapalanych w organizmie i w łagodzeniu objawów np. bólu pleców
- wspomaganie procesów detoksykacyjnych – np. pąki topoli są wykorzystywane ze względu na ich pomocne działanie w usuwaniu toksyn z organizmu
- poprawa krążenia krwi – wybrane rośliny, jak np. róże mogą wspomagać pracę serca i poprawiać krążenie krwi
- wspomaganie pracy wątroby, nerek - jałowiec
Pąki przede wszystkim pobudzają układ odpornościowy do dobrej i efektywnej pracy, wzbogacają organizm w energię i stymulują wiosenne oczyszczenie i odrodzenie organizmu na wiosnę. Do końca kwietnia jest czas na samodzielne pozyskanie pączkowej energii, na zbiory. Nie czekaj! Odkryj moc przyrody już dziś!